652Views 0Comments
ރަސްމީ ސިފައެއްގައި ދިވެހިސިފައިން އުފެދުނުފަހުން ސިފައިންގެ ޚިދުމަތްތަކަށް އަންނަމުންދާ ބަދަލުތަކާ ގުޅޭގޮތުން، ޚިދުމަތް ދިނުމަށްޓަކައި ސިފައިންގެ ހެޑުކުއާޓަރުގެ ގޮތުގައި މައިގަޑު ތިންތަނެއް ބޭނުންކޮށްފައިވެއެވެ. އެންމެފުރަތަމަ ސިފައިންގެ އެންމެހާ ކަންތައްތައް ކުރަމުން އައިސްފައިވަނީ ރަށްދެބައިގޭގައެވެ. އަތިރީގޭ ޢަބްދުﷲ ދީދީ ސިފައިންގެ ކޮމާންޑަރަކަށް ހަމަޖެހުމާއިގުޅިގެން ގެންނެވި ބަދަލުތަކުގެ ތެރޭގައި ރަށްދެބައިގޭގައި ހިނގަމުންއައި ސިފައިންގެ އެންމެހާ ކަންތައްތައް ބޮޑުގަނޑުވަރު ތެރެއަށް ބަދަލުކުރެއްވުން ހިމެނެއެވެ. ބޮޑުގަނޑުވަރު ތެރޭގައި ސިފައިން ތިބުމަށް ހަމަޖެހުނު ތަނަކީ ރަންހަދާ ދޮރޯށިތެރޭގައި ހުރި ތަނަކަށެވެ. މިގޮތުގައި ދުވަސްތަކެއް ދިއުމަށްފަހު ސިފައިންގެ ތެރެއަށް އިތުރު މީހުން ލެއްވުމުން ދެން ސިފައިން ބަދަލުވީ އާކޯއްޓޭ މަތިގެއަށެވެ.
ދިވެހި ތާރީޚުން އެނގޭގޮތުގައި ސިފައިންގެ އެންމެ ފުރަތަމަ ހެޑުކުއާޓަރުގެ ގޮތުގައި ބޭނުންކުރެވިފައިވަނީ އާކޯއްޓޭ މަތިގެއެވެ. އެތަން ހުންނަނީ ބޮޑުގަނޑުވަރުގެ އުތުރުފަރާތުން ކުރިމަތީގައި އޮންނަ ހުސްބިމުގައި ގަނޑުވަރަށް ވަދެވެން ހުންނަ ހިއްތަން ދޮރާށްޓަށްވުރެ ހުޅަނގަށް ޖެހިއެވެ. މި ހުސްބިމަކީ ގުޅަކުޅޭ ފަސްގަޑެވެ. މި ތަނަކީ އާކޯއްޓޭ ބުރުޒުގެ ގާތްގަޑަކަށް މަތީ ތުންފަތަށްވުރެ ތިރީގައި ތިންހަތަރު ފޫޓަކާއިހަމައަށް ސާމާނުއަޅާ ފުރާލުމަށްފަހު ބިންގަޑެއް ހަދައި އެ ބިމުގައި ބުރުޒުތެރޭގައި ހަދާފައިވާ ޢިމާރާތެކެވެ. މިތަނުން އާކޯއްޓޭ މަތިގެއަށް ވަދެނިކުމެވެން ހުންނަނީ ރަސްކަމުގެ ގަނޑުވަރު ތެރެއިންނެވެ. މިތަނުގައި ހެނދުނު 06:00 ން ހަވީރު 06:00 އަށް ޤައުމީ ދިދަ ނަގާފައި ހުރެއެވެ. 1934 ވަނައަހަރާއި ހަމައަށް ސިފައިން އާކޯއްޓޭ މަތިގެ ބޭނުންކުރިކަމަށްވެއެވެ.
އާކޯއްޓޭ މަތިގެއަށްފަހު ސިފައިންގެ ހެޑުކުއާޓަރުގެ ގޮތުގައި ދެން ބޭނުންކުރެވެން ފެށި ޢިމާރާތަކީ ވަކި ޚާއްޞަ ނަމެއް ކަނޑައަޅައި ކިޔާފައި ނެތްނަމަވެސް، “އުސްގެ” ނުވަތަ “ބޮޑުގެ” ނުވަތަ “ސިފައިންގެ” މި ތިންނަމުގައި އެކިފަހަރު އެކިނަމުން ކިޔާއުޅުނު ޢިމާރާތެކެވެ. މިއީ 1932މ ވަނައަހަރު ތަސްދީޤްކުރެވުނު ޤާނޫނުއަސާސީ އެކުލަވައިލުމުގެ މަސައްކަތް ކުރެވުނު ޢިމާރާތެވެ. މިޢިމާރާތަށް ހެޑުކުއާޓަރު ބަދަލުކުރެވިފައިވަނީ 1934 ސެޕްޓެމްބަރ (1353 ޖުމާދިލް އާޚިރާ) ހާތާނގައެވެ. މިތަން ޢިމާރާތްކޮށްފައި ހުރީ ތިންބުރިއަށެވެ. ފުރަތަމަ ދެބުރި އެއްވަރަކަށް ތިންވަނަ ބުރި އެއަށްވުރެ ތަންކޮޅެއް ކުޑަކޮށްނެވެ. މި ޢިމާރާތް ހުންނަނީ ގުޅަކުޅޭފަސްގަޑުގެ އިރުއުތުރު ކަނުގައި ދެކުނަށް ކުރިމަތިކޮށް ގުޅަކުޅޭ ފަސްގަނޑުގެ އުތުރުން އޮތް ހުސްބިމުގެ ތެރެއަށް ވާގޮތަށެވެ. މެދުޒިޔާރަތްމަގުން މި ސަރަހައްދަށް ވަދެވޭނީ ގުޅަކުޅޭ ފަސްގަޑުގެ އިރުމަތީފަރާތުގައި ހުންނަ މެދުމާ ދޮރާށީންނެވެ. ބޮޑުގޭގެ ހުޅަނގުން ބޮޑުގެއާއި ޖެހިގެން ގުޅަކުޅޭ ފަސްގަޑަށް ވަދެވެން ހުންނަ ދޮރާށްޓަކީ ސައްކަރަންޏާ ދޮރާށްޓެވެ. ބޮޑުގަނޑުވަރު ހުރިއިރު ސައްކަރަންޏާ ދޮރާށިން ނުކުމެގެން އުތުރުން ދެވޭނީ އިބުރާހިމީ މައިދާނުގެ މެދުތެރެއިންލާފައެވެ. އެއިރު އާކޯއްޓޭ ބުރުޒު ހުރި ހިސާބުގައި މުޅިން ބަރާބަރަށް ދިމާނުވިޔަސް އެއީ ދާދި ފަހާ ޖެހެންދެން “ޖުމްހޫރީ ބިނާ” ބަހައްޓާފައި ހުރިތަނެވެ. މިހާރު އިސްލާމީމަރުކަޒު މައިދާނުގައި ތަފާތު ޑިޒައިނެއްގެ ތަށިމުށިން ފާހަގަވާން އެ އޮތީ އެ ސަރަހައްދެވެ. ސައްކަރަންޏާ ދޮރާށްޓާވީ ހިސާބުން މިހާރު ނުކުމެގެން ދެވޭނީ އިސްލާމީމަރުކަޒު ކުރިމަތިން އޮތް އިބުރާހިމީ މަގުންނެވެ.
ސިފައިންގެ ތިންވަނަ ހެޑުކުއާޓަރަށް ކިޔައި އުޅުނީ މިހާރުގެ ގޮތަށް ކިޔާނަމަ ބަންޑާރަކޮށްޓެވެ. މިއީ ކުރިން ބަނޑޭރިގެ ނުވަތަ ބޮޑުބަނޑޭރިގެ ހިނގަމުން އައި ޢިމާރާތާއި އެތާނގެ ގޯތިތެރޭގައިވާ ތަންތަނެވެ. މި ސަރަހައްދުގައި ވަރަށްފަހާ ޖެހެންދެން ވެސް ތަފާތު އޮފީސްތައް ހިންގައި ތަފާތު ބޭނުންތައް ކޮށް އުޅުނެވެ. އެފަދަ އޮފީސްތަކުގެ ތެރޭގައި ކުރީޒަމާނުއްސުރެ ހިނގަމުންއައި ބޮޑުބަނޑޭރިގެ ފަހުން އެކި ނަންނަމުގައި ހުރި ދައުލަތުގެ މާލިއްޔާއާއި ބެހޭ އޮފީސް ނުވަތަ ވުޒާރާ ނުވަތަ މަޙްކަމާ އޮފީސްތަކާއި ވުޒާރަތުލް ދާޚިލިއްޔާއާއި މަޙުކަމަތުލް ޝަރުޢިއްޔާއާއި މިނިސްޓްރީ އޮފް ޑިފެންސް އެންޑް ނޭޝަނަލް ސެކިއުރިޓީ، ކުރީގެ ނަމުންނަމަ މަޙްކަމަތުލް އަމަންޢާންމާއި މަޙްކަމަތުލް ޚާރިޖިއްޔާއާއި ބަންޑާރަނައިބު އޮފީސް، ވުޒާރަތުލް މަޢާރިފް، މިނިސްޓްރީ އޮފް އެޓޯލްސް އެޑްމިނިސްޓްރޭޝަން (ކުރީގެ އެޓޯލްސް ޑިވިޜަން) ހިމެނެއެވެ. އަދި އޭރު ބޭނުންކުރެވުނު ޖަލު (އޭރުގެ ނަމުންނަމަ ބަނޑޭރިގެ އަށިގެ) ވެސް ހުރީ އެ ސަރަހައްދުގެ ތެރޭގައެވެ.
1978 ވަނައަހަރާއި ހަމައިން ފެށިގެން ބަނޑޭރިގޭ ޢިމާރާތާއި އެތާނގެ މުޅިސަރަހައްދު އިހުގެ ސިފައިންގެއާއި އެއްކޮށްލެވި ކުރިން ބޭނުންކުރި ތިންބުރި ޢިމާރާތް ތަޅާލެވުނެވެ. ސިފައިންގެ ހެޑުކުއާޓަރުގެ ގޮތުގައި މިހާރު މި ބޭނުންކުރެވޭ އިމާރާތަށް އިތުރުކުރެވިފައިވާ ތަންތަނުގެ ތެރޭގައި، އިމާރާތުގެ އުތުރުކޮޅުން އިތުރުވި ބަޔަކީ “ޑިޕާރޓްމަންޓް އޮފް ބޯޓްސް އިކްއިޕްމަންޓް ގިއަރ 1” ގެ ގަރާޖްތައް ހިނގަމުންއައި ބޮޑު ގޯއްޗާއި ބަންޑާރަކޮށީ ސަރަހައްދުގެ އިރުދެކުނު ކަނުން މެދުޒިޔާރަތްމަގުން ފެށިގެން އެތެރެއަށް އިތުރުކުރެވުނު ކުރީގެ އުތުރު ގޯއްޗާއި، އެ ގޯތީގެ އުތުރުން ސަރަހައްދުގެ އިރުމަތީ ފަރާތުގައި އޮތް މާކަނާކޮށީގެ ބިމާއި، ސަރަހައްދުގެ ދެކުނުފަރާތުގައި ހުރި ދެވަނައަށް ސިފައިންގެ ހެޑްކްއޯރޓަރޒްގެ ގޮތުގައި ބޭނުންކުރެވުނު ބޮޑުގޭގެ އިމާރާތްހުރި ގޯއްޗާއި، ސަރަހައްދުގެ ހުޅަނގުން އިތުރުކުރެވުނު އިބުރާހިމީ މައިދާނުގެ އެއްބަޔާއި، އެ މައިދާނުގެ އިރުއުތުރު ކަނާވީ ހިސާބުގައި ހުރި ބައެއްފާޑުގެ މުދާ ރައްކާކުރި ގުދަންތައް ހިމެނެއެވެ.
